Viện Phim Việt Nam là cơ quan trực thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, có chức năng lưu chiểu, lưu trữ các bộ phim điện ảnh và truyền hình được sản xuất tại các cơ sở sản xuất phim của các ngành, các địa phương trong cả nước; bảo quản phục chế các tư liệu hình ảnh động; tổ chức nghiên cứu lịch sử và nghệ thuật điện ảnh; khai thác phim tư liệu và thường xuyên bổ sung tư liệu bằng cách sưu tầm, trao đổi và quay tư liệu về con người và sự kiện của đất nước.

Trong 36 năm qua, từ một cơ sở lưu trữ ban đầu với quy mô nhỏ, Viện Phim Việt Nam đã không ngừng phát triển để trở thành một Viện lưu trữ phim hàng đầu trong khu vực và là một thành viên của Hiệp hội các Viện lưu trữ phim Quốc tế (FIAF). Hàng năm, số lượng phim lưu trữ không ngừng được bổ sung, bên cạnh đó hệ thống kho lưu trữ cũng được đầu tư và hoàn thiện để đảm bảo những tiêu chuẩn về lưu trữ phim. Hiện nay, Viện đang lưu trữ gần 80.000 cuốn phim nhựa tại hai kho ở Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh cùng nhiều hiện vật, tài liệu đi kèm phim. Con số này sẽ còn tăng lên trong tương lai. Trước những đòi hòi của tình hình thực tế và nhằm mở rộng, phát triển sự nghiệp lưu trữ các sản phẩm nghe nhìn trong thời gian tới, cũng như bảo tồn di sản hình ảnh động quốc gia theo tiêu chuẩn quốc tế, việc thiết kế xây dựng một khu lưu trữ tư liệu hình ảnh động quốc gia mới là một yêu cầu vô cùng cần thiết.

Ngày 08/12/2006, theo Quyết định số 5521/QĐ-BVHTT của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Chính phủ đã phê duyệt việc xây dựng Khu lưu trữ hình ảnh động quốc gia (Cơ sở 2 của Viện phim Việt Nam) tại Thạch Thất - Hà Nội với diện tích khoảng 3,5ha. Và vào ngày 23/12/2009, công trình này đã được khởi công xây dựng. Thời gian thi công công trình được chia được làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 từ năm 2010 – 2014: xây dựng cơ cở ban đầu gồm hai nhà kho và khu nhà hoạt động nghiệp vụ. Giai đoạn 2  sẽ tiếp tục hoàn thiện một số hạng mục khác như: Thư viện, rạp chiếu phim, nhà kho lưu trữ và khu nhà công vụ dành cho chuyên gia… 

 

Khu lưu trữ hình ảnh động Quốc gia tại Thạch Thất – Hà Tây

 

Khu nhà hoạt động nghiệp vụ trong Khu lưu trữ hình ảnh động Quốc gia

 

Là một công trình quan trọng của ngành nên trong quá trình xây dựng Khu Lưu trữ hình ảnh động quốc gia, Lãnh đạo Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã luôn quan tâm chỉ đạo việc triển khai ở từng giai đoạn. Ngay từ khi công trình bắt đầu được tiến hành xây dựng, Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh đã trực tiếp tới kiểm tra tiến độ thi công và làm việc với Viện Phim Việt Nam - chủ đầu tư  xây dựng Khu lưu trữ hình ảnh động quốc gia. Bộ trưởng đã trực tiếp đi kiểm tra từng hạng mục đang thi công của công trình: từ việc nâng cốt nền cho khu đất, xây tường bao đến việc xây dựng công trình nhà kho số 1 và chạy thử hệ thống lạnh; cùng với việc triển khai xây dựng hai khu nhà nghiệp vụ... Khi đi thăm khu nhà kho lưu trữ phim đang dần được hoàn thiện, Bộ trưởng đặc biệt quan tâm đến các yêu cầu kỹ thuật, công tác thiết kế công trình kho phim; đồng thời có những ý kiến chỉ đạo thiết thực đến công tác tư vấn thiết kế, quản lý chất lượng công trình của chủ đầu tư và các nhà thầu trong quá trình thi công nhằm đáp ứng những đòi hỏi khắt khe của công tác lưu trữ tư liệu nghe nhìn trong điều kiện biến đổi khí hậu toàn cầu hiện nay.

 

     

Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh đã tới kiểm tra tiến độ thi công Khu lưu trữ hình ảnh động Quốc gia ngày 30/6/2012

 

Nhận thức được tầm quan trọng của Khu Lưu trữ hình ảnh động quốc gia, Viện phim đã khắc phục những khó khăn, nỗ lực triển khai công tác xây dựng cơ sở hạ tầng để từng bước đưa Khu lưu trữ vào hoạt động theo đúng tiến độ đã được cấp trên phê duyệt.

Năm 2014, khi công trình đã cơ bản hoàn thiện giai đoạn 1 và  đang tiến hành thi công những hạng mục của giai đoạn 2, ngày 12/8, Thứ trưởng Vương Duy Biên cùng lãnh đạo Cục Điện ảnh và đoàn cán bộ Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã có chuyến thăm và làm việc tại Khu lưu trữ hình ảnh động quốc gia. Sau khi đi kiểm tra các hạng mục công trình đã hoàn thiện của Khu lưu trữ, Thứ trưởng đánh giá cao nỗ lực của tập thể lãnh đạo, cán bộ công nhân viên Viện Phim Việt Nam trong việc triển khai, hoàn thiện các  giai đoạn cơ bản của công trình và từng bước đưa Khu lưu trữ vào hoạt động một cách hiệu quả. Cũng trong chuyến thăm này, Thứ trưởng đã có những chỉ đạo thiết thực để Viện giữ vững tiến độ theo như kế hoạch đã đặt ra - là nhanh chóng biến Khu lưu trữ hình ảnh động quốc gia thành trung tâm lưu trữ hình  ảnh động hiện đại, theo kịp xu hướng lưu trữ công nghệ số trên toàn cầu.

 

Thứ trưởng Vương Duy Biên và đoàn cán bộ Bộ VHTT&DL

làm việc với ban lãnh đạo Viện Phim Việt Nam

 

 

Thứ trưởng Vương Duy Biên và đoàn cán bộ Bộ VHTT&DL

 thăm khu nhà kho lưu trữ phim

 

Đến nay, sau 6 năm thực hiện, Khu lưu trữ hình ảnh động Quốc gia đã cơ bản được hoàn thiện và bắt đầu đi vào sử dụng. Là khu lưu trữ được xây dựng xa khu dân cư và tương lai sẽ được đầu tư các thiết bị hiện đại để thực hiện tốt công tác lưu trữ, bảo quản phim và đáp ứng các nhu cầu về lưu trữ trên các loại vật liệu mới, đây sẽ là một khu lưu trữ mới, đảm bảo các yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật đối với công tác bảo quản, lưu trữ các vật liệu nghe nhìn, đồng thời đảm bảo an toàn về phòng chống cháy, nổ. Khu lưu trữ hình ảnh động Quốc gia tại Thạch Thất – Hà Nội một mặt bảo tồn, gìn giữ những tư liệu trên các vật liệu truyền thống, mặt khác sẽ số hóa toàn bộ bộ sưu tập để đáp ứng những nhu cầu về khai thác, sử dụng một cách hiệu quả nhất. Đồng thời sẽ đẩy mạnh hoạt động sự nghiệp có thu bằng các hình thức thu hút xã hội hóa những lĩnh vực có thể khai thác để tăng thêm doanh thu, tăng nộp ngân sách, bổ sung nguồn kinh phí cho các hoạt động của Viện và cải thiện đời sống cán bộ công nhân viên.

Để đạt được những yêu cầu đó, Viện Phim Việt Nam đang xây dựng một kế hoạch dài hạn cho những năm tiếp theo để có một hướng đi toàn diện về các mặt: Hoàn thiện bộ máy tổ chức, xây dựng cơ sở vật chất, trang thiết bị, kho tàng tiêu chuẩn và đặc biệt là kế hoạch tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ có trình độ để đáp ứng các yêu cầu mà kế hoạch đề ra.

 

Minh Phương