Sáng ngày 8/8/2025, Viện Phim Việt Nam tổ chức Hội thảo “Di sản điện ảnh trên hành trình hợp tác văn hóa Việt Nam - Mỹ”. Đây là dịp đặc biệt để nhìn lại vai trò của điện ảnh như một phần quan trọng của di sản văn hóa gắn liền với lịch sử, ký ức và quan hệ quốc tế nhân dịp kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).

Chủ trì và phát biểu khai mạc Hội thảo ông Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL); đại biểu đến dự có TS. Ngô Phương Lan - Phó Trưởng tiểu ban Lý luận phê bình văn học nghệ thuật, Hội đồng Lý luận Trung ương - Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam; TS. Đỗ Quốc Việt - Phó Cục trưởng Cục Điện ảnh; ông Phạm Định Phong - Phó Cục trưởng Cục Di sản văn hóa; ông Lê Minh Tuấn - Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả…, cùng các đồng chí lãnh đạo, đại diện lãnh đạo các Cục, Vụ, Viện, cơ quan, đơn vị, thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, các đạo diễn, nghệ sĩ nhân dân, nhà sản xuất phim, Giáo sư, Phó Giáo sư, Tiến sĩ, chuyên gia trong ngành điện ảnh và các cơ quan truyền thông báo chí đến dự, đưa tin.

Toàn cảnh Hội thảo

Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ VHTTDL nhận định: “Hội thảo sẽ là diễn đàn để các chuyên gia, nhà nghiên cứu, quản lý, nhà làm phim, nghệ sĩ và công chúng yêu điện ảnh cùng trao đổi, nhìn nhận toàn diện hơn về giá trị di sản điện ảnh nói chung, đặc biệt là tác phẩm điện ảnh Việt Nam đề tài chiến tranh nói riêng, qua các khía cạnh: Nghệ thuật, bảo quản, lưu trữ, khai thác và phổ biến. Cùng với đó, những nội dung về giá trị lịch sử của hình ảnh tư liệu, dấu ấn riêng của điện ảnh Việt Nam thể hiện khát vọng hòa bình, độc lập dân tộc trong hành trình kết nối văn hóa, góp phần thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hợp tác cùng phát triển giữa Việt Nam - Mỹ… cũng là những vấn đề trọng tâm sẽ được tập trung thảo luận tại Hội thảo. Với tinh thần làm việc thẳng thắn, nghiêm túc, cởi mở và xây dựng, Hội thảo kỳ vọng sẽ đón nhận được nhiều khuyến nghị, sáng kiến, đề xuất giải pháp khả thi cho việc nâng tầm hiệu quả công tác bảo quản, lưu trữ, khai thác, phổ biến, quảng bá, lan tỏa giá trị nhân văn của di sản điện ảnh Việt Nam trên trường quốc tế, đặc biệt là di sản điện ảnh chiến tranh cách mạng, góp phần thúc đẩy sự kết nối giữa các nền văn hóa hướng tới một tương lai phát triển bền vững trong kỷ nguyên đất nước vươn mình”.

Ông Tạ Quang Đông - Thứ trưởng Bộ VHTTDL phát biểu khai mạc

Phiên 1 Hội thảo có chủ đề: “Di sản điện ảnh - Giá trị nghệ thuật, lưu trữ, khai thác, phổ biến phim” với sự điều hành của PGS.TS. Đỗ Lệnh Hùng Tú - Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam. Phiên 2 có chủ đề: “Điện ảnh - cầu nối thúc đẩy giao lưu văn hóa Việt Nam - Mỹ” với sự điều hành của TS. Nguyễn Văn Tình - Nguyên Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ VHTTDL. Xen  giữa mỗi phiên là các clip về một số hình ảnh giới thiệu khái lược di sản điện ảnh chiến tranh cách mạng Việt Nam, cùng các hoạt động gìn giữ và phát huy giá trị di sản điện ảnh trên nhiều phương diện của Viện Phim Việt Nam trong hành trình hợp tác văn hóa Việt Nam - Mỹ.

Hội thảo đã thu hút rất nhiều ý kiến tâm huyết, cởi mở, thú vị được chia sẻ từ các đạo diễn, nhà sản xuất phim, các chuyên gia trong ngành điện ảnh. Đặc biệt là tâm huyết của Đạo diễn Bùi Thạc Chuyên đã nhận được sự chú ý của khán giả: “Bộ phim Địa Đạo là một bất ngờ khi có được sự thành công không chỉ về tài chính. Thành công lớn nhất chính là đã tiếp cận được số lượng lớn khán giả trẻ. Họ là thế hệ khán giả làm chủ được công nghệ thông tin, có vốn hiểu biết rất phong phú kể cả đối với những phim lịch sử. Câu hỏi đặt ra cho tôi là khi mình làm phim lịch sử, trình độ nghiên cứu của mình đã đủ hay chưa, trong đó nguồn tư liệu gốc rất là quan trọng. Vấn đề coi phim như một di sản cũng quan trọng như văn hóa, tinh thần và đặc biệt chúng ta khi chạm được vào tâm hồn thì giới trẻ sẽ đồng cảm”. Bên cạnh những tham luận của các đại biểu trong nước còn có sự chia sẻ tâm huyết của các đại biểu nước ngoài như đạo diễn Aaron Toronto và diễn viên Charle Win khi đề cập đến vấn đề cởi mở của chính phủ Việt Nam trong việc chào đón và hỗ trợ các nhà làm phim Mỹ cũng như điện ảnh Mỹ khi đến với Việt Nam.

PGS.TS. Đỗ Lệnh Hùng Tú - Chủ tịch Hội Điện ảnh Việt Nam

điều hành Phiên 1 “Di sản điện ảnh - Giá trị nghệ thuật, lưu trữ, khai thác, phổ biến phim”

TS. Nguyễn Văn Tình - Nguyên Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế, Bộ VHTTDL

điều hành Phiên 2 “Điện ảnh - cầu nối thúc đẩy giao lưu văn hóa Việt Nam - Mỹ”

Phát biểu kết luận Hội thảo bà Lê Thị Hà - Viện trưởng Viện Phim Việt Nam

Kết thúc Hội thảo, bà Lê Thị Hà - Viện trưởng Viện Phim Việt Nam đã nhận định: Viện Phim Việt Nam vô cùng cảm ơn và ghi nhận những phát biểu tâm huyết, các bài tham luận sâu sắc về các vấn đề cốt lõi của di sản điện ảnh trong tiến trình hợp tác văn hóa Việt - Mỹ của các diễn giả, các cán bộ quản lý, các nhà nghiên cứu và các nghệ sĩ điện ảnh tên tuổi của điện ảnh Việt Nam. Trong đó, nổi bật lên vai trò quan trọng của công tác bảo quản lưu trữ và số hóa tư liệu điện ảnh, một nhiệm vụ vô cùng quan trọng của Viện Phim Việt Nam hiện tại cũng như trong tương lai. Coi điện ảnh như những tác phẩm làm cầu nối cho mối quan hệ Việt Nam - Mỹ là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong việc bình thường hóa và giao lưu văn hóa giữa hai quốc gia trong thời đại công nghiệp 4.0, đặc biệt là vấn đề bảo vệ bản quyền cũng như phổ biến hợp pháp các tác phẩm điện ảnh đến với công chúng.         

Bài: Thu Thắm

Ảnh: Minh Tuấn